تحقیق و توسعه در زمینه طراحی استنت کرونر سفری با تحول سریع و جذاب است. استنت های نسل جدید محصول پیشرفت چشمگیر در فناوری و نوآوری هستند که ناشی از نیاز به تعبیه آسانتر استنت ها و بهبود ایمنی و کارایی آنها است. به همین ترتیب، طراحی این استنت ها پیچیده و پیچیده تر شده است. تعداد استنت های موجود از یک طرف باعث افزایش انتخاب بیشتر به بیماران و پزشکان داده واما از طرف دیگر باعث ایجاد سردرگمی در انتخاب استنت بهینه برای یک بیمار معین شده است. علاوه بر اندازه و انتخاب پلیمر، بسیاری از فاکتورهای اضافی برای انتخاب استنت کاملی وجود دارد که همکاران باید آنها را در نظر بگیرند. که این فاکتورها به عبارت زیر است:
– ارزیابی کارایی
بر اساس تحقیقات و بررسی هایی که در 20 سال اخیر انجام شده و بسته به نوع استنت (دارویی و غیردارویی) ،مقایسه استنت ها از روی عملکرد آن و مشکلات دیگری که بعد از تعبیه استنت مانند، ایجاد تنگی مجدد عروق ناشی از تشکیل بافت اضافی در داخل استنت که معمولا ۴-۳ ماه پس از گذاشتن استنت قلب بروز می کرد تصمیم به استفاده بیشتر استنت دارویی (DES) نسبت به استنت غیر دارویی (BMS) جهت مانع بروز این تنگی مجدد از طریق کاهش رشد سلولهای داخلی رگ، گرفتند.
– ایمنی
در حالی كه كاملاً از بین بردن ترومبوز استنت به عنوان یك هدف باقی مانده است، امروزه طراحی های DES میزان وقایع را آنقدر پایین آورده است كه پزشكان در استفاده از DES برای معالجه بیمارانی كه قبلاً در معرض خطر بیشتری بودند اطمینان بیشتری پیدا می كنند. اکنون داده های مقایسه ای نقش BMS را به چالش می کشند و این ابهام در عمل بالینی در سراسر جهان منعکس شده است. در حالی که ایمنی همیشه باید مورد توجه قرار گیرد، به خصوص از آنجا که ترومبوز استنت می تواند باعث MI و حتی مرگ شود، تغییرات عمدی در استنت ها به پزشکان متخصص قلب اطمینان بیشتری در تصمیم گیری خود داده است.
– جنس
استنت ها عمدتاً از پنج نوع ماده ساخته شده اند: فلزی، دوگانه، آزاد دارویی، قابل جذب و مهندسی زیستی.
استنتهای تماما فلزی (Bare Metal Stent)
استنتهای فلزی معمولا از استیل ضد زنگ ساخته میشوند و هیچ پوشش ویژه ای ندارند. این استنتها پس از انجام آنژیوپلاستی به صورت بستی برای باز نگه داشتن رگهای خونی به کار میروند. با بهبود شریان، بافتها در اطراف استنت شروع به رشد میکنند و آن را در محل خود نگه میدارند. با این حال، در بعضی موارد رشد اضافی در بافت زخم مسیر شریان میتواند خطر انسداد مجدد را افزایش دهد.
استنت درمان دوگانه (Dual Therapy stent- DTS)
استنت درمان دوگانه (DTS) جدیدترین نوع استنتهای عروق کرونری است که در حال حاضر مورد استفاده قرار میگیرد. این استنتها در نوع خود کاملا جدید هستند و برای کاهش احتمال باریک شدن مجدد شریان و کاهش نیاز به تکرار عمل جراحی طراحی شده اند، همچنین این استنتها میتوانند به تسریع فرآیند بهبود فرد کمک کنند. این استنتها مزیتهای هر دو نوع استنت دارویی و استنتهای مهندسی زیستی را همزمان با هم دارند و تنها استنتهایی هستند که ضمن به همراه داشتن دارو، فناوری درمان فعال نیز به همراه خود دارند.
استنت درمان دوگانه (DTS) پوششی در درون و بیرون خود دارد که خطر ایجاد لختههای خونی و التهاب را کاهش میدهد و به تسریع فرآیند بهبود شریان کمک میکند. سطح استنت که در برابر دیواره شریان قرار میگیرد حاوی دارویی است که برای جلوگیری از انسداد مجدد شریان آزاد میشود. رها سازی این دارو نگرانی ای از ایجاد ورم یا پاسخ التهابی در بدن ایجاد نمیکند. این دارو از طریق پلیمر قابل جذب زیستی آزاد میشود که با مرور زمان در بدن جذب میشود.
سمتی از استنت که به طرف جریان خون است با آنتی بادیها پوشانده شده است. آنتی بادیها به بهبود طبیعی بدن کمک میکنند و شرایط بهتری برای عملکرد سالم شریان ایجاد میکنند.
استنتهای دارویی (Drug-Eluting Stent)
استنتهای دارویی (DES) با دارویی پوشانده شده اند که برای جلوگیری از رشد بافت زخم در مسیر شریان آزاد میشوند. این دستگاه های کوچک به شریان کمک میکنند باز و منعطف باقی بماند همچنین به حفظ جریان خون و کاهش شانس باریک شدن و انسداد مجدد کمک میکنند. با این حال، این استنتها شانس ایجاد لختههای خونی را افزایش میدهند (ترومبوز ناشی از استنت).
این استنتها فرآیند بهبود کندتری دارند و به همین دلیل بیمارانی که از استنت دارویی استفاده میکنند باید به شکل دقیقی پیشنهادات پزشک برای درمان دارویی را دنبال کنند تا خطر ترمبوز ناشی از کاشت فنر در رگ را کاهش دهند. انجمن متخصصان قلب آمریکا پیشنهاد میکند بیماران بعد از گذاشتن استنتهای دارویی به مدت دوازده ماه به درمان دارویی بپردازد.
استنت عروقی قابل جذب (Bioresorbable Vascular Scaffold)
بستهای عروقی قابل جذب (BVS) نوعی استنت دارویی هستند که بر روی بستر قابل جذبی وارد شریان میشوند. مجموعه این استنت با گذر زمان توسط بدن جذب میشود.
مشابه بعضی از انواع موجود استنتهای دارویی (DES)، بستهای عروقی قابل جذب (BVS) با دارویی پوشانده شده اند که با گذر زمان از پلیمر قابل جذبی آزاد میشوند تا بدین ترتیب خطر باریک شدن مجدد شریان (تنگی مجدد) کاهش پیدا کند. بست عروقی نیز با گذر زمان جذب بدن میشود. برخلاف استنت درمان دوگانه (DTS)، هیچ عنصر فعالی در درون بست عروقی قابل جذب (BVS) وجود ندارد تا به بهبود شریان کمک کند.
استنتهای مهندسی زیستی (Bio-engineered Stent)
استنتهای مهندسی زیستی که با نام استنتهای پوشانده شده با آنتی بادی نیز شناخته میشوند. این نوع از استنت با استنت درمان دوگانه (DTS) متفاوت است، زیرا حاوی پلمیر نیست و از دارو استفاده نمیکند. در نتیجه، این استنت به افزایش سرعت درمان مسیر سلولی شریان و در نتیجه افزایش سرعت بهبود طبیعی کمک میکند.
آنتی بادی موجود بر روی سطح این استنتها سلولهای پیش ساز اندوتلیال (EPCها) را جذب میکند، این سلولها از جانب مغز استخوان انسان فرستاده میشوند و به افزایش سرعت ایجاد سلولهای لایه درون رگی (اندوتلیوم) کمک میکنند. این فرآیند باعث پوشش سریع سطح استنت میشود و به کاهش خطر ایجاد ترومبوز (لختههای خونی) کمک میکند.
– هندسه
از نظر عملکرد، تفاوت اصلی بین جدیدترین گزینه های DES (استنت دارویی)، هندسه است. داربست های استنت چگونه طراحی می شوند؟ مقاومت شعاعی و داربست آنها چیست؟ از آنجا که تحقیقات تطبیقی زیادی در مورد استنت ها انجام شده است، توصیه می شود که تجربه قبلی را بدانید و از ساختارهای هندسی دستگاه هایی که در داخل و خارج استفاده می کنید آگاهی داشته باشید. به عنوان مثال، در یک ضایعه بسیار کلسیفیه شده ، آیا می توانید یک استنت را با قدرت شعاعی خوب انتخاب کنید تا به عنوان پشتیبانی از داربست برای خود شریان عمل کند؟ و همچنین توصیه می شود با توجه به قابلیت دید در مورد هندسه استنت فکر کنید. بدانید که هرچه پایه های ما نازک تر باشد، مشاهده استنت دشوارتر خواهد بود.
– علت استنت گذاری
آنژیوپلاستی و استنت های غیر دارویی: این استنت ها می توانند به خوبی کار کنند، اما میزان تنگی مجدد آنها در مقایسه با استنت دارویی بیشتر است. اگر به نوعی جراحی نیاز دارید که مربوط به قلب نباشد (به عنوان مثال عمل معده یا فتق) یا اگر اختلال خونریزی دارید، ممکن است با استنت غیردارویی بهتر عمل کنید.
آنژیوپلاستی و استنت های دارویی: استنت های دارویی در اکثر شرایط ایمن و موثر هستند. این استنت ها به خوبی کار می کنند و میزان تنگی مجدد آن کمتر از استنت های غیر دارویی است.
– اندازه مناسب
یکی دیگر از پارامتر های مهم در استنت گذاری، انتخاب انداره مناسب استنت نسبت به قطر شریان است. اگرچه کوچک سازی استنت اغلب منجر به قرارگیری ناقص استنت یا انعطاف پذیری ناچیز می شود، اما تأثیر احتمالی کاشت استنت در اندازه بزرگ بر آسیب دیواره شریانی به طور سیستماتیک با استنت های دارویی بررسی شده است. و تأثیر مثبت بزرگ شدن استنت بر روی نتایج بالینی ثبت شد. به طور خاص، عروق کوچک تحت درمان با استنت های کوچکتر با عوارض جانبی بیشتری همراه بودند، که نشان می دهد انتخاب تهاجمی استنت های بزرگتر، ممکن است نتایج طولانی مدت را حتی در کاشت استنت دارویی بهینه کند.